De Hakama is een traditionele Japanse broek, die oorspronkelijk over een kimono werd gedragen door leden van de hogere klassen van de toenmalige Japanse samenleving. De hakama’s worden in de taille geknoopt en vallen ongeveer tot de enkels en zijn gemaakt van katoen of polyester en zijn donker gekleurd, zwart of blauw. Ze worden gedragen over een kimono, of in het geval van budo sporten, over het budopak heen. De jas die speciaal gemaakt is voor bij het dragen van hakama’s is de hakama shita.
Er zijn twee soorten hakama’s, de umanori en de bakama. De umanori is de meest bekende dat zich kenmerkt zich door de vorm van een rok, die we ook verder in dit artikel gebruiken. De bakama kenmerkt zich door de brede pijpen die vanaf de onderkant van de kuit tot aan de enkels toe strak om het been zit, die wordt traditioneel ook gedragen bij ninjutsu.
Umanori hakama
De hakama’s die worden gedragen bij budo sporten zijn de umanori hakama’s. Deze worden gedragen bij Aikido – Kendo – Iaido – Taido – Jodo – Kyudo – Ryu Te. De Hakama is hiermee de standaard uitrusting geworden omdat deze kunsten stammen uit een tijd waarin de hakama de standaard uitrusting was van de Samurai.
Op zoek naar een nieuwe hakama in jouw maat? Bekijk het grootste online assortiment umanori hakama’s.
Op zoek naar een nieuwe hakama in jouw maat? Bekijk het grootste online assortiment umanori hakama’s.
Hakama maten
De maat label van de hakama toont de Japanse kledingmaat en is anders dan de Europese, Engelse of Amerikaanse maten die je gewend bent. De maatstaf is 1 Kujira-shaku = 3.79 centimeter en wordt weergegeven in hele en halve getallen.
| Hakama maat | Lichaamslengte | Hakama lengte |
| 20 | 145 – 149 cm | 76 cm |
| 21 | 150 – 154 cm | 78 cm |
| 22 | 155 – 159 cm | 82 cm |
| 23 | 160 – 163 cm | 86 cm |
| 24 | 164 – 167 cm | 89 cm |
| 25 | 168 – 171 cm | 93 cm |
| 26 | 172 – 175 cm | 96 cm |
| 27 | 176 – 179 cm | 99 cm |
| 28 | 180 – 184 cm | 104 cm |
| 29 | 185 – 189 cm | 109 cm |
| 30 | 190 – 196 cm | 114 cm |
Hakama plooien
De umanori hakama’s hebben zeven diepe plooien, twee aan de achterkant en vijf aan de voorkant. De rangschikking van de plooien vooraan zijn asymmetrisch, 3 rechts en 2 links. De plooien representeren samen de zeven deugden van Budo.
Voorzijde
Jin (menslievendheid)
Gi (eer en gerechtigheid)
Rei (beleefdheid en etiquette)
Chi (wijsheid en intelligentie)
Shin (oprechtheid)
Achterzijde
Chu (loyaliteit)
Koh (vroomheid)
Hakama knopen
Hakama’s worden vastgemaakt met vier banden, twee lange banden aan weerszijden van de voorkant en twee korte banden aan weerszijden van de achterkant. Aan de achterkant van het kledingstuk zit een hakama-koepel die in de obi wordt gestoken, en helpt om de hakama op zijn plaats te houden.
Beginnend met de voorkant, worden de banden rond het middel gebracht en over de bovenkant van de knoop van de obi gekruist. De banden worden naar voren gebracht en onder de taille gekruist, dan aan de achterkant, onder de knoop van de obi, vastgeknoopt. De hakama-koepel wordt dan achter de obi weggestopt en de achterste banden worden naar voren gebracht en op verschillende manieren geknoopt.
Hakama vouwen
Zoals bij alle soorten traditionele Japanse kleding is het belangrijk hakama’s correct te vouwen en op te bergen om schade te voorkomen en de levensduur van het kledingstuk te verlengen. Bij de hakama is dit bijzonder belangrijk, omdat de hakama zoveel plooien heeft die gemakkelijk verloren kunnen raken. Het opnieuw moeten plooien van de vouwen is een lastige klus en resulteert niet altijd in dezelfde plooi kwaliteit.
Hakama’s worden vaak als bijzonder moeilijk beschouwd om goed te leren vouwen, deels vanwege hun plooien en deels omdat hun lange banden correct moeten worden gladgestreken en gerimpeld voordat zij in specifieke patronen worden geknoopt.
Verschillende martial arts tradities waarin beoefenaars hakama’s dragen, hebben voorgeschreven methoden om de hakama te vouwen. Dit wordt vaak beschouwd als een belangrijk onderdeel van de etiquette.
