Een examen in het aikido laat een aikidoka demonstreren de vaardigheden te bezitten voor de volgende graad. Hierop wordt een aanvraag tot examen gedaan en kan de leerling het examen voorbereiden voor de volgende Kyu of dangraad. Tijdens het examen laat de aikidoka kennis, kunde en inzicht demonstreren op de onderwerpen en technieken waar per graad aan voldaan moet worden.
Aikido Examen
Er zijn verschillende aikido stijlen die elk op hun manier een samenstelling hebben van de examenonderdelen. Omdat Aikikai Aikido de meest vooraanstaande aikido vorm is wordt hier uitgegaan van de exameneisen van het Aikikai Aikido dat volgense de Judobond Nederland is opgesteld.
Voor de Kyu graden kunnen examens binnen de eigen aikido vereniging van de leerling worden afgenomen. Voor de dangraden geldt dat deze worden afgenomen bij de examencommissie van het JBN district waar de vereniging zich bevindt of bij de landelijke examencommissie.
Kinderen vanaf 6 jaar kunnen deelnemen aan het aikido en worden als kind gezien tot 12 jaar oud. Wanneer zij examen doen gaat dit net zoals met andere martial arts met tussengraden. Hiervoor gebruiken aikido scholen ook slippen en anderen weer gekleurde banden met slippen.
Kyu graden Aikido examen
Wanneer je klaar bent om examen te doen voor een Kyu graad doe je dit in overleg met je leraar. Hiervoor moet je in bezit zijn van een JBN lidmaatschap en kun je het examen afnemen in je eigen dojo door je leraar, die bevoegd is als examen instructeur.
- minimaal 6 jaar oud zijn en in bezit zijn van een slip
- zonder slippen moet je minimaal 12 jaar oud zijn
- je moet lid zijn van de JBN (Judo Bond Nederland)
Examen wachttijden
Voordat het aikido examen gedaan wordt een “wachttijd” in acht genomen. Deze wachttijd is ervoor gemaakt om een aikidoka de tijd te laten nemen om zich te ontwikkelen naar een hoger niveau voordat er examen gedaan wordt. Dit is minimaal 6 maanden tussen elke Kyu graden examen.
Wat moet je weten voor de Kyu graden examen?
In het examen voor je aikido Kyu graad zul je alles moeten demonstreren wat je hebt geleerd. Hierbij laat je zien wat je bezit aan kennis en ervaring om te demonstreren welke technieken en bewegingen je beheerst en wat je kan om aan de eisen van de de volgende Kyu graad te voldoen. Bekijk hieronder de minimale eisen aan technieken en vaardigheden die worden gevraagd bij elk examen.
Examen onderdelen
Voor de aikido Kyu graden examens gelden de volgende examenonderdelen:
- Basisbewegingen – valbreken, uitstappen en draaien
- Tachi waza – staande technieken
- Suwari waza – technieken op de knieën
- Ushiro waza – Technieken komend van achteren
- Hanmi handachi waza – tori op de knieën, uke staand
6de Kyu Aikido examen
TACHI WAZA – STAANDE TECHNIEKEN
Aihanmi katatedori
- irimi nage
- kote gaeshi
- ikkyo
- shihonage
- uchi kaiten nage
- sankyo
Shomen uchi
- irimi nage
De technieken dienen in omote waza en ura waza te worden uitgevoerd.
BASISBEWEGINGEN
- Ukemi waza – valbreken
- Shikko – verplaatsen op knieën
- Tai sabaki – draaiend wegstappen
- So tai dosa – bevrijden van de aanval katatedori door hand- en polsdraaien
5de Kyu Aikido examen
Herhaling van alle 6de Kyu exameneisen +
TACHI WAZA – STAANDE TECHNIEKEN
Shomen uchi
- ikkyo
- nikyo
- kote gaeshi
Chudantsuki
- irimi nage
- kote gaeshi
Katatedori
- tenshi nage
- ude kime nage
- kokyo nage
- ikkyo
- shihonage
SUWARI WAZA – TECHNIEKEN OP DE KNIEEN
Shomen uchi
- ikkyo
Katadori
- ikkyo
De technieken dienen in omote waza en ura waza te worden uitgevoerd.
4de Kyu Aikido examen
Herhaling van alle 5de Kyu exameneisen +
TACHI WAZA – STAANDE TECHNIEKEN
Shomen uchi
- sankyo
- uchikaiten sankyo
Yokomen uchi
- shiho nage
- irimi nage
- tenshi nage
- kote gaeshi
- ude kime nage
Chudantsuki
- ude kime nage
- hiji kime osae
Jodantsuki
- ikkyo
Ryotedori
- shiho nage
- tenshi nage
- ude kime nage
- ikkyo
Katatedori
- nikyo
Katate ryotedori
- kote gaeshi
SUWARI WAZA – TECHNIEKEN OP DE KNIEEN
Shomen uchi
- nikyo
Katadori
- nikyo
Ryotedori
- kokyu ho
De technieken dienen in omote waza en ura waza te worden uitgevoerd.
3de Kyu Aikido examen
Herhaling van alle 4de Kyu exameneisen +
TACHI WAZA – STAANDE TECHNIEKEN
Shomen uchi
- yonkyo
- gokyo
Yokomen uchi
- ikkyo
- uchi kaiten sankyo
Chudantsuki
- soto kaiten nage
- uchi kaiten sankyo
Jodantsuki
- shiho nage
- kote gaeshi
Katatedori
- uchi kaiten nage
- sankyo
- yonkyo
Katate ryotedori
- ikkyo
- nikyo
Ryotedori
- irimi nage
- kote gaeshi
- kokyo nage
USHIRO WAZA – TECHNIEKEN KOMEND VAN ACHTEREN
Ryotedori
- ikkyo
- hiji kime osae
- kote gaeshi
- shiho nage
- irimi nage
SUWARI WAZA – TECHNIEKEN OP DE KNIEEN
Shomen uchi
- irimi nage
- kote gaeshi
- sankyo
Katadori
- sankyo
De technieken dienen in omote waza en ura waza te worden uitgevoerd.
2de Kyu Aikido examen
Herhaling van alle 3de Kyu exameneisen +
TACHI WAZA – STAANDE TECHNIEKEN
Yokomen uchi
- nikyo
- sankyo
- yonkyo
- gokyo
- goshi nage
Munadori
- ikkyo
- shiho nage
- uchi kaiten sankyo
Katadori menuchi
- shiho nage
- kote gaeshi
- irimi nage
- goshi nage
- ikkyo
Jodantsuki
- nikyo
- sankyo
Maegeri
- irimi nage
USHIRO WAZA – TECHNIEKEN KOMEND VAN ACHTEREN
Eridori
- ikkyo
Ryokatadori
- ikkyo
- nikyo
- sankyo
- irimi nage
- kote gaeshi
Ryohijidori
- kote gaeshi
- irimi nage
Katatedori kubishime
- ikkyo
SUWARI WAZA – TECHNIEKEN OP DE KNIEEN
Shomen uchi
- yonkyo
- sotokaiten nage
Ryokatadori
- ikkyo
Chudantsuki
- kote gaeshi
Jodantsuki
- ikkyo
De technieken dienen in omote waza en ura waza te worden uitgevoerd.
1ste Kyu Aikido examen
Herhaling van alle 2de Kyu exameneisen +
TACHI WAZA – STAANDE TECHNIEKEN
Munadori menuchi
- ikkyo
- nikyo
- sankyo
- goshi nage
Jodantsuki
- yonkyo
- goshi nage
- irimi nage
- shiho nage
- sotokaiten nage
- ushiro kiri otoshi
USHIRO WAZA – TECHNIEKEN KOMEND VAN ACHTEREN
Ryotedori
- yonkyo
- kokyu nage
- goshi nage
Katatedori kubishime
- nikyo
- sankyo
Eridori
- nikyo
- sankyo
- irimi nage
HANMI HANDACHI WAZA – TORI OP DE KNIEEN EN UKE STAAND
Katatedori
- shiho nage
- uchi kaiten nage
- ikkyo
Ryotedori
- shiho nage
SUWARI WAZA – TECHNIEKEN OP DE KNIEEN
Ryokatadori
- sankyo
- yonkyo
Katatedori menuchi
- irimi nage
- kote gaeshi
- kokyo nage
De technieken dienen in omote waza en ura waza te worden uitgevoerd.
Dangraden Aikido examen
Dan examens worden tot en met de 4de dan afgenomen door de landelijke examencommissie van de JBN waarbij de minimale leeftijdseis 18 jaar is. Hierna worden er geen dangraden meer uitgereikt door middel van een examen en kan de aikidoka alleen op basis van bijzondere promotie een hogere graad ontvangen. Bekijk hier de exameneisen van de 1ste – 4de dan.
Voordat je examen gaat doen voor de aikido zwarte band moet je aan de volgende beginselen voldoen:
- je moet ten minste 18 jaar oud zijn om het examen te mogen doen
- tussen het halen van dangraden zit minimaal 1 jaar wachttijd
- je bent ten minste 3 jaar aaneengesloten lid van de JBN
Examen wachttijden
De wachttijden voor de dangraden examens zijn langer dan bij Kyu graden. Afhankelijk van in welke stijl aikido examen wordt gedaan, is de meest reguliere wachttijd tussen dangraden examens 1 jaar.
Examen onderdelen
Voor de dangraden examens gelden de volgende examenonderdelen:
- Tachi waza – staande technieken
- Suwari waza – technieken op de knieën
- Ushiro waza – Technieken komend van achteren
- Hanmi handachi waza – tori op de knieën, uke staand
- Buki waza – technieken met wapens
- Taninzu gake – technieken met meerdere aanvallers
1ste Dan Aikido examen
TACHI WAZA
Shomen uchi
- Ikkyo
- Nikyo
- Sankyo (uchi kaiten)
- Yonkyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
Kata dori men uchi
- Ikkyo
- Shiho nage
- kote gaeshi
Ryote dori
- Tenchi nage
- Koshi nage
Tsuki
- Jiyu waza (3)
USHIRO WAZA
Ushiro ryote dori
- Ikkyo
- Nikyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
- Shiho nage
SUWARI WAZA
Shomen uchi
- Ikkyo
- Nikyo
- Sankyo
- Yonkyo
- Gokyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
HANMI HANDACHI WAZA
Katate dori
- Ikkyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
- Shiho nage
- Kaiten nage (uchi& soto)
BUKI WAZA
- Tanto dori (drie verschillende aanvalsvormen en minimaal drie verschillende technieken)
- Jo dori (3)
- Jo sabaki (3)
- Suburi met bokken (shomen uchi)
TANINZU GAKE
- Sannin gake (ryokata dori)
- Suwariwaza ryote dori
- Kokyu ho
2de Dan Aikido examen
TACHI WAZA
Yokomen uchi
- Ikkyo
- Nikyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
- Shiho nage
Ryote dori
- Tenchi nage
- Koshi nage (2)
- Kokyo nage (2)
Tsuki
- Jiyu waza (3)
Kata dori men uchi
- Ikkyo
- Shiho nage
- koshi nage(2)
- kokyu nage(2)
USHIRO WAZA
Ushiro ryote dori
- Ikkyo
- Nikyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
- Shiho nage
- Koshi nage
Ushiro ryo kata dori
- Ikkyo
- Sankyo
- Kotegaeshi
SUWARI WAZA
Yokomen uchi
- Ikkyo
- Nikyo
- Sankyo
- Yonkyo
- Gokyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
HANMI HANDACHI WAZA
Katate dori
- Ikkyo
- Nikyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
- Shiho nage
- Kaiten nage (uchi & soto)
Ushiro ryo kata dori
- Ikkyo
- Sankyo
- kokyu nage
BUKI WAZA
- Tanto dori (drie verschillende aanvalsvormen en minimaal vijf verschillende technieken)
- Jo dori(5)
- Jo sabaki(5)
- Suburi met bokken (1)
TANINZU GAKE
- Sannin gake
SUWARI WAZA RYOTE DORI
- Kokyu Ho
3de Dan Aikido examen
TACHI WAZA
Yokomen uchi
- Ikkyo
- Gokyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
Ryote dori
- Tenchi nage
- Koshi nage (3)
- Kokyo nage (3)
Tsuki
- Jiyu waza (4)
Shomen uchi
- Ikkyo
- Irimi nage
- Jiyu waza (5)
Kata dori men uchi
- Ikkyo
- Shiho nage
- Kote gaeshi
- Koshi nage(3)
- kokyu nage (3)
USHIRO WAZA
Ushiro ryote dori
- Ikkyo
- Nikyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
- Shiho nage
SUWARI WAZA
Kata dori
- Ikkyo
- nikyo
- kokyu nage(2)
Yokomen uchi
- Jiyu waza(5)
HANMIHANDAHCI WAZA
Katate dori
- Ikkyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
- Shiho nage
- Kaiten nage (uchi & soto )
Shomen Uchi
- Jiyu waza(5)
Ushiro ryo kata dori
- Ikkyo
- Sankyo
- Kote gaeshi
- kokyu nage
BUKI WAZA
- Suburi met bokken(3)
- Suburi met jo(3)
- Tanto dori(vier verschillende aanvalsvormen en minimaal vijf verschillende technieken)
- Jo dori(5)
- Jo sabaki(5)
- Tachi dori(3)
TANINZU GAKE
- Sannin gake ryo kata dori
- Sannin gake yokomen uchi
- Ninin gake jiyu waza (verschillende
- aanvalsvormen)
SUWARI WAZA RYOTE DORI
- Kokyu Ho
4de Dan Aikido examen
TACHI WAZA
Shomen uchi
- Ikkyo
- Irimi nage
- Jiyu waza(5)
Yokomen uchi
- Ikkyo
- Gokyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
Ryote dori
- Tenchi nage
- Koshi nage (5)
- Kokyo nage (5)
Tsuki
- Jiyu waza(5)
Mae geri
- Jiyu waza(3)
Jodan tsuki
- Jiyu waza(5)
Kata dori men uchi
- Ikkyo
- Shiho nage
- Kote gaeshi
- koshi nage(4)
- kokyu nage(4)
Ushiro ryote dori
- Ikkyo
- Nikyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
- Shiho nage
SUWARI WAZA
Kata dori
- Ikkyo
Yokomen uchi
- Jiyu waza(5)
HANMIHANDACHI WAZA
Katate dori
- Ikkyo
- Irimi nage
- Kote gaeshi
- Shiho nage
- Kaiten nage ( uchi & soto )
Shomen Uchi
- Jiyu waza(5)
Ushiro ryo kata dori
- Ikkyo
- Sankyo
- Kote gaeshi
- kokyu nage
FUTARI DORI
- Twee ukes,
- Aanval katate ryote dori/morote dori
BUKI WAZA
- Suburi met bokken(5)
- Suburi met jo(5)
- Tanto dori((vijf) verschillende aanvalsvormen en minimaal vijf verschillende technieken)
- Jo dori(5)
- Jo sabaki(5)
- Tachi dori(5)
- Ken tai ken(5)
TANINZU GAKE
- Sannin gake ryo kata dori
- Sannin gake yokomen
- Sannin gake jiyu waza(verschillende
- aanvalsvormen)
SUWARI WAZA RYOTE DORI
- Kokyu Ho
5de dan tot 10de dan
Na de 4de dan wordt er geen examen meer afgenomen en zijn de verdere hogere graden alleen bereikbaar op basis van voorgestelde promotie. Deze gradaties worden op voordracht van de Nationale Gradencommissie Aikido door het bondsbestuur van de JBN toegekend. Een aikido leraar kan een student voordragen ter beoordeling voor bijzondere promotie. Er is een wachttijd in het toekennen van graden van de 5de dan waarbij de volgende eisen gelden:
- 5e dan: 5 jaar in bezit van de 4e dan en de aikidoka is minimaal 40 jaar oud
- 6e dan: 6 jaar in bezit van de 5e dan en de aikidoka is minimaal 46 jaar oud
- 7e dan: 7 jaar in bezit van de 6e dan en de aikidoka is minimaal 53 jaar oud
- 8e dan: 8 jaar in bezit van de 7e dan en de aikidoka is minimaal 61 jaar oud
- 9e dan: 9 jaar in bezit van de 8e dan en de aikidoka is minimaal 70 jaar oud
- De 10de dan wordt niet meer uitgereikt
